SARMATIA

I.

SARMATIA

Tolistobogiorum in Galatia urbs, Antonin.

II.

SARMATIA

regio latissima, ab ipsis Germaniae finibus, et Vistulâ amne in Hyrcaniam usque extensa, ubi olim Venedi, Peucini, Bastarnae etc. Vide Plin. l. 4. c. 11. et l. 6. c. 5. 13. Strab. l. 7. Pomp. Melam. l. 3. c. 4. etc. Sunt autem duae Sarmatiae Tanaide fluv. divisae, quarum quae Occasum spectat, Europaea; quae Ortum, Asiatica cognominatur. Habet autem Sarmatia Europaea a Septentrione Oceani partem, quem Sarmaticum ab ea appellamus: ab Occasu Germaniae partem et Vistulam amnem: a Meridie Iazygas metanastas: ab Ortu vero Sarmaticam Asiaticam et Tanaim fluvium. Quem tractum hodie tenent, quos Polonos, Ruthenos, et Tartaros appellamus. Sarmatia Asiatica ab Ortu Hyrcaniâ terminatur, a Septentrione terrâ incognitâ, ab Occasu, Sarmatiâ Europaeâ, et Tanaide fluvio, a Meridie vero Ponti Euxini parte. Breviter, Sarmatia Europaea, Russiam hodie dictam, cum Poloniae regni parte, et eius membris Livoniâ, Lithuaniâ, etc. (et nonnullis Tartariam Crimaeam.) complectitur. Asiatica. Tartaros, Petigoras, Circassos et Marduitas comprehendit. Habet autem utraque populos efferatissimos, partim montes et saltus incolentes, partim plaustris pro domibus utentes, qui inde Hamaxobii dicuntur: partim raptô viventes, sanguineque equinô cum lacte commistô inediam tolerantes. Unde Martialis l. de Spectaculis, Epigr. 3. v. 4.

Venit et epoto Sarmata pastus equo.

Vide Hippomolgi. Populi Stephano sunt Σαρμάται. Aliis, uti Dionysio, Σαυρομαται, et Σαμάται; Sic enim ille de Sarmatiae Europaeae incolis, v. 305.

Τοῦ μεν πρὸς Βορέην τετανυσμένα φῦλα νέμονται,

Πολλὰ μάλ᾿ ἑξείης Μαιωτίδος ἐς ςτόμα λίμνης

Γερμανοὶ, Σαμάται τε, Γέται θ᾿ ἅμα, Βαςτάρναι τε.

Idem v. 652. ubi de Sarmatis Asiaticae populis:

Η῎τοι μεν λίμνης Μαιωτίδος ἄγχι νέμονται

Α᾿υτοὶ Μαιῶται τε καὶ ἔθνεα Σαυροματάων,

Ε᾿ςθλὸι Ε᾿νυαλίου γένος Α῎ρεος. ἐκ γὰρ ἐκείνης

Ι᾿φθίμης φιλότητος Α᾿μαζονίδων ἐγένοντ,

Τήν ποτε Σαυρομάτῃσι ἐπ᾿ ἀνθρώποισι μίγησαν

Πλατχθεῖσαι πάτρηθεν, ἀπόπροθι Θερμώδοντος.

Plin. l. 4. c. 12. Sauromatas gentes Scitharum Graeci vocant, quos Sarmatas Romani. Qui tamen et Romanis etiam Sauromatae dicuntur. Ovid. l. 2. Trist. El. 1. v. 194.

Proxima Basternae Sauromataeque tenent.

Iuvenal. Sat. 2. v. 1.

Ultra Sauromatas fugere hinc libet, et glacialem

Oceanum. ------ ------

De Sarmatis Tacit. Histor. l. 1. c. 79. Mirum dictu, ut sit omnis Sarmatarum virtus extra ipsos, nihil ad pedestrem pugnam tam ignavum: ubi per turmas (hae equitum sunt) advenêre, vix ulla acies obstiterit. Florus l. 4. c. 12. Sarmatae patentibus campis inequitant; nihil praeter nives, rarasque silvas habent. Tanta barbaries est ut pacem non intelligant. Dicti sunt Sauromatae, ut vulgo volunt, ab oculis lacertarum: Σαῦρος enim lacerta est, et ὄμμα oculus. Ego certe, quid sibi velit haec etymologia, plane nescio. Veriorem illam credo doctissimi Bocharti, qui Sarmatas dici putat l. 3. Phaleg. c. 14. Sear, vel Sar Madai, quasi Medorum reliquias dixeris. Hoc ex antiquis auctoribus satis patebit. Plin. l. 6. c. 7. Incolunt Sarmatae, Medorum, ut ferunt, soboles, et ipsi in multa genera divisi. Mela l. 3. c. 3. Sarmatae gens habitu, armisque Parthicis proxima. De Parthis porro sic Trogus l. 41. c. 2. Sermo hic inter Scythicum, Medumque medius, ex utroque mistus. Vestis olim sui moris, posteaquam accessêre opes, ut Medis, perlucida ac fluida. Armorum patrius ac Scythicus mos. Quin et Aethicus Medos et Parthos pro iisdem habet populis. Generaliter, inquit, Parthia dicitur, quamvis universae scripturae saepe Mediam vocant. Legendum universe. Ita enim est in Orosio, quem sequitur κατὰ πόδα l. 1. c. 2. Bochartus. Hinc Sarmaticus. Lucan. l. 2. v. 200.

----- Et barbara Cone

Sarmaticas ubi perdit aquas.

Item Sarmatis, Ovid. Trist. l. 4. El. 10. v. 110.

Iuncta pharetratis Sarmatis ora Getis.

Nic. Lloydius, Baudrando Sarmatia regio perampla, alias divisa fuit in tres partes, nempe in Sarmatiam Europaeam, Sarmatiam Asiaticam et Germano-Sarmatiam. Sarmatia Asiatica erat, versus limites Europae et Asiae et fluvium Rha, inter Oceanum

Septentrionalem ad Boream et Pontem Euxinum ac mare Caspium ad Meridiem, atque inter Scythiam ad Ortum et Sarmatiam Europaeam ad Occasum: ubi hodie pars septentrionalis Moscoviae seu Russiae Albae cum Tartaria Moscovitica, nempe provinciae Duina, Condora, Perzora, Permia, Samoieda, Siberia, Viatka, Loppia, Lucomoria, et regnum Casanum, Astracanum, et Bulgaria. Sarmatia Europaea erat, inter Sarmatiam Asiaticam ad Ortum et Germano-Sarmatiam ad Occasum, Oceanum Sarmaticum seu Septentrionalem ad Boream, et Paludem Maeotidem ac Pontum Euxinum ad Austrum. Eius partes erant parva Scythia, Roxolani, Hamaxobii, et Alauni populi, ubi hodie Russia Alba seu Moscovia, regio perampla, cum Tartaria minori. Germano-Sarmatia erat inter Sarmatiam Europaeam, a qua dividebatur ad Ortum Borysthene fluviô, Germamam ad Occasum, a qua separata erat Vistula, Daciam ad Meridiem, a qua divisa fuit Tyrâ fluviô et Carpathô monte. Habebat autem ad Boream Suevicum mare et Finnicum sinum. Eius praecipui populi erant Venedi, Aestiaei, Peucini, et Bastarnae. Ibi hodie regnum Poloniae pro maxima parte. De cultu eorum ut addam aliquid, Sarmatae Europaei, ut rerum Polonicarum tradidêre Scriptores, coluêre non Solem modo ac Lunam olim: sed etiam Pogwisd sive Auram, Iessam sive Iovem, Lacton sive Plutonem, Niam sive Cererem, cuius celeberrimum Gnesnae Templum fuit; Marzanam porrô sive Venerem et Zievoniam sive Dianam: usque ad tempora Miesconis seu Mieczlai Regis, qui sacris Christianis est initiatus, circa A. C. 965. Eosdem Castorem quoque et Pollucem, sub nommibus Leli et Poleti, veneratos fuisse, nonnulli volunt, cu ius vestigia hodieque in symposiis Polonorum, ubi vulgo Lelus et-Poletus inclamari soleat, dicunt superesse: Sed Vossius a priscis illis Sarmatis per haec nomina intellectos potius contendit, sive bonum nigrumque Deum; sive Caelum et Tellurem; sive Iovem et Neptunum; nisi forte dicas, illos a Graecis, Istri accolis, Castoris et Pollucis cultum accepisse. Quomodo et a Graecis fuit ara Alexandri M. ad Borysthenem: uti a Romanis illa, quae ibidem constituta fuit Caesari Augusto: cuius utriusque meminit Amm. Marcellin. l. 22. Porro, ad Obium fluv. coluêre Auream Veulam; quae num symbolum fuerit Evae, nostrûm omnium Matris, an Telluris quae et ipsa antiqua omnium Mater, difficile dictu est. Ab hoc Idolo, oraculi Delphici instar, futura quaerentibus responsa fuisse data, refert Paulus Oderbornius in vita Ioh. Basilidis. Cultum eius hôc pactô describit Adamus Clemens in Anglorum Navig. ad Philippum Angliae tum temporis et Hispan. Principem. Si qua gravior calamitas gentem (Moscorum) premit; Idolum suum statim consulunt hôc modô: Coram simulacro prostrati preces fundunt: mox tympanum in medio statuunt. Hoc sorte lecti circumstant: argenteum bufonem tympano imponunt, dem bacillô concuritur tympanum. Ac cui circumiacentium cir cumstat bufo, protinus interficitur. Statim, nescio quibus Idoli praestigiis, vitae restitutus malorum causas exponit. Itaque placatô Idoli Numine, non ita multô post publicâ calamitate liberantur. Vide Gerh. Ioh. Voss. de Idolat. l. 1. c. 39. sed et ignem a veterib.

Sauromatis cultum esse, refert Clem. Alexandrinus Admonit. ad Gent. deque eo testem laudat Nymphodorum l. de Legibus Barbar. Eoque magis fidem facit, quia a Lithuanis, gente Sarmatica, priusquam Christum amplecterentur, quod contigit circa A. C. 1230. honore divinô cultum esse Ignem, quem dixêre Zincz, scribunt, qui de Sarmatia Europaea egêre: ut Alex. Gaguinus Sarm. Eur. c. de prisca Lituanorum religion. Imo Idololatriam hac demum a Iagellone Rege Lituaniae Magno Duce, qui omnibus spectantibus manu suâ illis, quas aliquando coluerat, arboribus magnâ vi secures impingens, tum ingentem vim aquae profundens in illum tamdiu adoratum Ignem, Non est clamabat, non est Deus, quod exscindi, disici, exstingui potest, fuisse extiorpatam, docet Sigismundus Baro in Moscov. circa A. C. 1390. Hinc Sarmaticus Ludus, apud Flav. Vopisc. in Carino, c. 19. Exhibuit et Ludum Sarmaticum, quô dulcius mihil est: Desultorius ludus est, a Sarmatis, qui optimi ac praestantissimi equorum desultores, nomen adeptus. Hinc in Circo Sarmatis vulgo Romani usi, ad equos huiusmodi agitandos: quod inprimis a Carino factum, postquam, Sarmaticô bellô profligatô, videtur Sarmatas captivos in Circum induxisse, et populo spectandos ostendisse; qui ex more et exercitio gentis suae in equis desultoriis currerent. Certe hâc arte olim claram eam gentem, docet Aelian. in Tacticis, Γάτεται δὲ τὸ τοιοῦτον σχῆμα μάλιςτα πρὸς τοὺς περὶ τὸν Ι῎ςτρον βαρβάρους, οὓς καὶ ἀμφίππους ἔλεγον, ὡς εἰθισμένους μεταβαίνειν ἀπὸ ἄλλων εἰς ἄλλους ἵππους. Instruitur autem schema hoc optime a Barbaris, Istri seu Danubii accolis; quos et Desultores dicebant, utpote ab equis trasilire doctos. Inter Danubii autem accolas etiam Sarmatae. Unde Sarmaticus Ister, Symmacho. Vide Salmas. ad Vopisc. d. l. et de ludo Desultorio, supra. Sarmatiae Europaeae urbes clariores, quae in Polonico regno continentur, maxime quae Satraparum (quos illi Palatinos vocant) sunt sedes, numerô urbium subiectarum appositô, sequuntur. Urbes Sarmatiae Europaeae, Augustavia, Augustow, Massoviae, in Polachia. Belsium, Belz, satrapia Rutheniae, sub qua urbes 14. Brestia, Brest, satrapia Poloniae maioris in Cuiavia, sub qua 4. urb. Brunonis mons, Braunsperg, Prussiae. Calisia, Calisch, Poloniae maioris satrapia, sub qua 9. urbes. * Camenecia, Caminiecz, Podoliae, episcopalis, et satrapia, sub qua 10. urbes. Chielmia, Chelm, et Chielmnick, episcopalis, Rutheniae. Cobrinum, Kobyin, Polessiae. Quid sit non constat, nisi forsam Orby. Corcinum, quod Civitas nova, Korcin, Poloniae minoris,

conventus Cracoviensis. Urbecula est parva. * Cracovia, Crackow, regia, et episcopalis, Poloniae minoris, et satrapia, sub qua 10. urbes. Culmia, Culm, episcopalis Prussiae, et satrapia, sub qua 9. urbes. Curia, Curow, episcopalis, Curlandiae, nunc vicus. Dersavia, Dersaw, vel Dirschaw, Prussiae. Dobrinum Dobrin, Massoviae, satrapia, sub qua 4. urbes. Drohicinum, Drohicin, Polessiae. Est in Polachia. * Elbinga, Elbing, Prussiae. Felinum, Felin, Livoniae, sub Suecis Gambinum, Gabin,

conventus Ravensis satrapiae. * Gedanum, Danzick, Prussiae Regiae. Gnesna, Gniesen, archiepiscopalis, Ploniae maioris. Goldinga, Goldingen, Curlandiae. Golstinium, Gostin, conventus Ravensis, in Polonia maiori. Halycia, Halicz, Rutheniae, seu Russiae nigrae. Hapselia, Hapsel, episcopalis Livonrae, sub Suecis. Kiovia, Kiow, episcopalis Lituaniae, et satrapia, sub Moschis. Lancita, Lancitz, satrapia Poloniae intermediae, sub qua 8. urbes in Polonia maiori. * Leopolis, Lemburg, archiepiscopalis, et satrapia Rutheniae, sub qua 10. urbes. * Lublinum, Lublin, satrapia Poloniae minoris, sub qua 5. urbes. * Luceoria, Lutzko, episcopalis, et caput Volhiniae. * Marceburgum, Marienburg, satrapia Prussiae, sub qua 8. urbes. Micislavia, Micislaw, sarrapia Lituaniae, sub qua 5. urbes. Minscum, Minsko, satrapia Lituaniae, sub qua 8. urbes. * Mons Regius, Koningsberg, sedes Principis, academia et emporium Prussiae Ducalis. Narva, Narva etiam vulgo, gemina: una Livoniae; altera Polessiae. (Secunda est in Polachia, Narew vulgo.) Novogradus, Novogorod, satrapia Lituaniae, sub qua 4. urbes. Nurum, Nur, Polessiae. Vicus est Mazoviae. Opocinum, Opotzin, Poloniae intermediae. Osilia, Oesel, insula et urbs episcopalis Livoniae, sub Suecis. Osvicinum, Oswieczin, Poloniae minoris. Parnavia, Parnow, Livoniae, sub Suecis. * Petricavia, Petrikow, conventus satrapiae Sardiensis. * Plescovia, Pleskow, Livoniae, in confinio Moschorum. Ploschum, Plotzko, episcopalis Massoviae, et satrapia, sub qua 7. urbes. (Est in Polonia maiori.) Polotia, Poloczk, satrapia Lituaniae, sub qua 4. urbes. Posnania, Posen, caput et satrapia Poloniae maioris, sub qua 8. urbes. Premyslia, Przemysle, episcopalis Rutheniae, sen Russiae Nigrae. Quizinum, Marienwerder, Prussiae, sedes Episcopi Pomesanensis. Radeonia, Radiny, conventus satrapisae Uladislaviensis. Radomia, Radom, conventus Sendomiriensis satrapiae. Ragnetum, Ragnet, Prussiae, in confinio Samogitiae. Rapinum, Rapin, conventus alter Uladi slaviensis. Rava sic vulgo, satrapia Poloniae intermediae, sub qua 4. urbes. (Est Poloniae maioris.) * Revalia, Revel, episcopalis, et emporium Livoniae, sub Suecis. * Riga, Ryg, archiepiscopalis, emporium, et caput Livoniae, sub Suecis. * Sendomiria, Sandomir, vel Sendomierz, satrapia Poloniae minoris, sub qua 12. urbes. Siradia, Sirad, Satrapia Poloniae intermediae, sub qua 6. urbes. Est Poloniae maioris. * Smolenchum, Smolensko, satrapia, et episcopalis, Lituaniae, sub Moscis. Socsavia, Soczow, Poloniae intermediae, ubi Comitia. Torpatum, Derpt, episcopalis Livoniae. * Torunia, Thorn, Massoviae maxima. Torunia urbs est Prussiae Regiae. Trochi, Trocki, satrapia Lituaniae, sub qua 5. urbes. Tycocinum, Tycocin, Polessiae. Urbs est Polachiae. Vepria, Weper, Samogitiae, nunc castrum in limite Lithuaniae. * Varsovia, Warsaw, Massoviae, ubi regni Comitia. * Vilna, Wilde, episcopalis, et primaria satrapia Lituaniae, sub qua 4. urbes. Vinda, Winden, episcopalis Livoniae, in Ducatu Curlandiae. Vitepescum Vitepsk,

satrapia Lituaniae, sub qua 3. urbes. * Uladislavia, Uladistaw, episcopalis, et satrapia Massoviae, sub qua 4. urbes. Est in Polonia Maiori. Volmaria, Wolmar, Livoniae, sub Suecis. Vide quoque Poloniaeurbes.